Filistyni

rzeźbiony egipski obraz Filistyńskiego wojownika, XII wiek p. n. e.,

Biblia opisuje walkę pomiędzy Filistynami a Izraelitami, szczególnie w Księdze sędziów i Księdze Samuela. Sędzia Shamgar rzekomo zabił 600 Filistynów z oxgoad., Jednak sędziowie 10 donoszą, że Izraelici później stali się wasalami Filistynów i czcili swoich bogów. Sędzia Samson (sędziów 14-16) sam zawarł związek małżeński z Filistyńską kobietą, spędził noc z prostytutką w Gath i zakochał się w Filistyńskiej piękności, Delila.

w tym okresie plemię Judy sprzymierzyło się z Filistynami i pomogło im w zdobyciu Samsona. Podczas swoich przygód Samson podobno zabił kilka tysięcy Filistynów, ale nie wyzwolił żadnego plemienia Izraelitów spod panowania Filistyńskiego., Z relacji Samsona dowiadujemy się również, że Filistyni czcili Dagona. Biblia zachowuje krótki hymn zwycięstwa śpiewany na cześć Dagona po pojmaniu Samsona:

Nasz Bóg wydał naszego wroga w nasze ręce, tego, który spustoszył naszą ziemię i pomnożył naszych zabitych. (Księga Sędziów 16:24)

podczas sędziowania Heli, Filistyni odnieśli znaczące zwycięstwo w bitwie pod Ebenezer, w której zabili Izraelskich kapłanów przybytku Chofniego i Fineasza i zdobyli Arkę Przymierza (1 Sam. 4)., Późniejsza tradycja rabiniczna przypisuje to zwycięstwo potężnemu Filistyńskiemu wojownikowi Goliatowi z Gath. Arka została wkrótce zwrócona Izraelitom po tym, jak Filistyni doszli do przekonania, że przyniosła im złą fortunę.

Samuel, Saul and David

około dwie dekady później armia Filistyńska poniosła poważną klęskę w bitwie pod Mispą w wyniku przywództwa Wielkiego sędziego Samuela. Biblia oświadcza, że ” Filistyni zostali pokonani i nie najechali ponownie terytorium Izraela.”(1 Sam., 7:13) jednak Konfederacja Filistyńska nadal dominowała nad plemionami Izraelskimi w znacznym stopniu. Gdy Jahwe powiedział Samuelowi, aby mianował Saula pierwszym królem Izraela (1 Sam. 9), rozkazał: „Pomażcie mu wodza nad ludem moim Izraelskim, on wybawi lud mój z ręki Filistynów.”Filistyńska placówka wojskowa jest wymieniona jako położona głęboko na terytorium Izraela w pobliżu miasta Gibeah. (1 Samuela 10:5) Inny, znajdujący się w Gebie, został skutecznie zaatakowany przez Jonatana i Saula., Po tym, Filistyni zebrali w Micmash duże siły (podobno w tym trzy tysiące rydwanów), aby ukarać ten bunt.

w tej relacji mówi się, że Filistyni posiadali monopol na Kowalstwo żelaza (umiejętność, którą prawdopodobnie zdobyli podczas podbojów w Anatolii) i że Izraelici byli całkowicie zależni od nich w produkcji i naprawie nowoczesnej broni. Niemniej jednak Izraelici zwyciężyli pod Micmash dzięki kombinacji taktyki zaskoczenia i boskiej pomocy (1 Sam. 14)., Izraelici jednak nie wykorzystali swej tymczasowej przewagi, a biblijna deklaracja „gdziekolwiek się (Saul) obrócił, wymierzył im karę” (1 Sam. 14: 47) wydaje się mało wiarygodny.

zdecydowanie najbardziej pamiętną relacją o konfrontacji pomiędzy Izraelitami i Filistynami jest oczywiście historia młodego hebrajskiego Dawida i potężnego Goliata z Gath, podczas gdy obie armie zbierają się w dolinie Ela. Historia, w której Dawid i Goliat spotykają się jako mistrzowie w jednej walce, jest prekursorem Izraelskiego ataku Filistynów, którzy wycofują się do Gath., Zagubiony w historii jest fakt, że Gath, główna Twierdza Filistyńska, znajdowała się na terytorium, które zwykle uważano za należące do plemienia Judy.

wojna trwała nadal między Filistią a Izraelem.Biblia podaje Dawida jako najskuteczniejszego kapitana Saula. Jednak Saul stał się zazdrosny o Dawida, traktując go jako buntownika i wyjętego spod prawa. Obawiając się śmierci z rąk Saula, Dawid ukrywał się na terytorium Filistyńskim przez 16 miesięcy wraz z sześciuset uzbrojonymi mężczyznami., Król Achish z Gath zaoferował mu ochronę przed Saulem, w zamian za to, że Dawid stał się jego wasalem i zaatakował wrogów Achisha (1 Sam. 27).

Filistyni odnieśli znaczące zwycięstwo nad siłami Izraelskimi w bitwie pod Gilboa, podczas której zginęli zarówno Saul, jak i jego następca Jonatan. W 1. 31: 7, Filistyni zajęli całą dolinę rzeki Jordan w następstwie., Lament przypisywany Dawidowi daje poczucie demoralizacji, z jaką mierzą się Izraelici po bitwie:

nie mów tego w Gath, nie mów tego na ulicach Aszkelonu, aby córki Filistynów nie cieszyły się, aby córki nieobrzezanych się nie cieszyły. O Góry Gilboa, Obyś nie miał ani rosy, ani deszczu, ani pól, które dają ofiary ze zboża… (2 Sam. 1: 20-21)

tymczasem Dawid opuścił służbę Achisza i wkrótce został uznany za króla Judy. Siedem lat później został także królem Izraela., Widząc w tym rozwoju poważne zagrożenie, Filistyni pomaszerowali przeciwko niemu ponosząc klęskę pod Baal Perazim. W odwrocie wcześniejszej Bitwy pod Ebenezer Izraelitom udało się uchwycić kilka Filistyńskich symboli religijnych. Używając sprytnej taktyki okrążenia, Dawid przycisnął przewagę i zadał Filistynom dodatkowy cios, wypędzając ich z kilku miast w Dolinie Jordanu, które wcześniej zajęli (2 Sam. 5).,

Biblia opisuje Filistynów jako pozostających „opanowanych” podczas panowania Dawida, chociaż nic nie wskazuje na to, aby Dawid kiedykolwiek zajął Gath, które leżało na terytorium tradycyjnie przypisywanym Judzie. Kilka bitew jest opisanych w 2 Księdze Samuela 21, w których Filistyńscy mistrzowie, olbrzymi synowie rafy, walczyli przeciwko Izraelowi. W jednym spotkaniu David „został wyczerpany” i stanął w obliczu śmierci z rąk ogromnego włócznika Ishbi-Benoba. Na ratunek królowi przybył porucznik Dawid Abiszaj, po czym Dawid nie chciał już prowadzić swoich wojsk w bitwie., Trzej inni potężni Filistyńscy żołnierze są wymieniani z imienia, wszyscy synowie Rapha. I w tej wersji sagi, to nie Dawid, ale jeden z jego kapitanów, Elhanan z Betlejem, który zabił gigantycznego Filistyńskiego wojownika Goliata.

późniejsze relacje biblijne

Mapa Południowego Lewantu, ok. 830 p. n. e.,, obszar kontrolowany przez Filistynów mógł być znacznie większy niż wskazywano

Biblia niewiele mówi o Filistynach po czasach Dawida, chociaż nie należy przypuszczać, że spory terytorialne pomiędzy Izraelitami a Filistynami zostały rozstrzygnięte. Wieki później król Ozjasz z Judy (połowa VIII wieku p. n. e.) podobno pokonał Filistynów pod Gath po zniszczeniu jego muru (2 Kron. 26:7)., W czasie panowania następcy Uzjasza, Achaza, Filistyni odnosili większe sukcesy, zdobywając i zajmując „Bet Szemesz, Ajalon i Gederoth, Soco, Timna i Gimzo, wraz z okolicznymi wioskami” (2 Kron. 28:18). Król Ezechiasz (koniec VIII wieku p. n. e.) jest opisany jako pokonanie Filistynów w bitwach na Zachodzie i południu, aż do Gazy. Te zwycięstwa były jednak krótkotrwałe, ponieważ sam Ezechiasz stracił wszystkie większe miasta w Judzie, z wyjątkiem Jerozolimy, na rzecz postępujących wojsk Sennachariba z Asyrii.,

sami Filistyni stracili niepodległość na rzecz Tiglath-Pilesera III z Asyrii w 732 r.p. n. e., a rewolty w następnych latach zostały stłumione. Później Nabuchodonozor II Babiloński podbił całą Syrię i Królestwo Judy, a dawne miasta Filistyńskie stały się częścią Imperium Neobabilońskiego. Księga Jeremiasza 47 jest proroctwem przeciwko Filistynom, mającym do czynienia z atakiem Egiptu na Filistynę, prawdopodobnie w tym okresie.,

pochodzenie Filistynów

większość władz zgadza się, że Filistyni nie wywodzili się z regionów Izraela / Palestyny, które Biblia opisuje ich zamieszkujących. Jednym z powodów jest to, że Biblia wielokrotnie określa ich jako „nieobrzezanych”, w przeciwieństwie do ludów semickich, takich jak Kananejczycy (Zobacz 1 Sam. 17: 26-36; 2 Sam. 1: 20; Judg. 14:3).

jedna z prominentnych teorii głosi, że Filistyni stanowili część wielkiej Konfederacji morskiej, „Ludów morskich”, którzy wędrowali na początku XII wieku p. n. e.,, od swojej ojczyzny na Krecie i wyspach Egejskich aż po brzegi Morza Śródziemnego, gdzie wielokrotnie atakowali Egipt w okresie późniejszej XIX dynastii. Ostatecznie zostali pokonani przez Ramzesa III, a następnie przesiedlił ich, zgodnie z teorią, w celu odbudowy nadmorskich miast w Kanaanie.

Archeologia

Waza Helladyczna IIIC podobna do ceramiki znalezionej na stronach Filistyńskich

Papirus Harris i opisuje osiągnięcia panowania Ramzesa III., W krótkim opisie wyników walk w ciągu ośmiu lat panowania Ramzesa znajduje się opis losów Ludów morskich. Ramzes mówi nam, że po sprowadzeniu uwięzionych Ludów morskich do Egiptu, ” osadził ich w twierdzach, związanych w moim imieniu. Liczne były ich klasy jak sto tysięcy. Opodatkowałem ich wszystkich, odzieżą i zbożem z magazynów i spichlerzy każdego roku.,”Niektórzy uczeni sugerują, że jest prawdopodobne, że te „twierdze” były ufortyfikowanymi miastami w południowym Kanaanie, które ostatecznie stały się pięcioma miastami (Pentapolis) Filistynów/

związek między kulturą Mykeńską a kulturą Filistyńską został wyjaśniony przez znaleziska w wykopaliskach Aszdod, Ekron, Aszkelon, a ostatnio Tell es-Safi (prawdopodobnie Gath), czterech z pięciu Filistyńskich miast w Kanaanie. Piątym miastem jest Gaza., Szczególnie godna uwagi jest wczesna ceramika Filistyńska, lokalnie wykonana wersja mykeńskiej ceramiki późnego Helladu IIIC, która jest ozdobiona w odcieniach brązu i czerni. To później rozwinęło się w charakterystyczną ceramikę Filistyńską z epoki żelaza I, z czarno-czerwonymi dekoracjami na białym poślizgu. Szczególnie interesujący jest również duży, dobrze zbudowany budynek o powierzchni 240 metrów kwadratowych, odkryty w Ekron. Jego ściany są szerokie, przeznaczone do podtrzymywania drugiego piętra, a szerokie, misterne wejście prowadzi do dużej sali, częściowo przykrytej dachem wspartym na rzędzie kolumn., W podłodze sali znajduje się okrągłe palenisko wyłożone kamykami, co jest typowe w budynkach mykeńskich; inne nietypowe cechy architektoniczne to betonowe ławki i podium. Wśród znalezisk znajdują się trzy małe brązowe koła z ośmioma szprychami. Wiadomo, że takie koła były używane do przenośnych stoisk kultowych w regionie Morza Egejskiego w tym okresie, dlatego przyjmuje się, że budynek ten pełnił funkcje kultowe. Inne dowody dotyczą napisu w Gath do PYGNA lub PYTNA, który niektórzy sugerują, że odnosi się do „Potnia”, tytułu nadanego starożytnej mykeńskiej bogini., Wykopaliska w Aszkelonie i Ekron ujawniają kości psów i świń, które wykazują oznaki wymordowania, co sugeruje, że zwierzęta te były częścią diety mieszkańców.

język Filistyński

istnieją pewne ograniczone dowody na poparcie założenia, że Filistyni pierwotnie mówili jakimś językiem indoeuropejskim. Wiele słów związanych z Filistynami znalezionych w Biblii nie jest semickich i może w niektórych przypadkach, z zastrzeżeniami, pochodzić z praindoeuropejskich korzeni., Na przykład Filistyńskie słowo kapitan, seren, może być związane z greckim słowem tyrannos (które jednak nie zostało przypisane do korzenia ciasta). Niektóre imiona Filistyńskie, takie jak Goliat, Achish i Phicol, wydają się być pochodzenia nie-semickiego, a etymologie indoeuropejskie zostały zasugerowane. Niedawno w wykopaliskach w Tell es-Safi znaleziono inskrypcję datowaną na koniec X/początku IX wieku p. n. e.z dwoma nazwami, bardzo podobnymi do jednej z sugerowanych etymologii imienia Goliat (Lydian Alyattes/Wylattes)., Pojawienie się dodatkowych Nie-semickich nazw w Filistyńskich inskrypcjach z późniejszych etapów epoki żelaza jest dodatkowym wskazaniem na nie-semickie pochodzenie tej grupy.

jedną z nazw, których Grecy używali dla poprzednich mieszkańców Grecji i Morza Egejskiego, byli Pelasgianie, ale nie ustalono żadnego konkretnego związku między tym imieniem a imieniem Filistynów. Teoria, że ludy Morskie obejmowały plemiona grecko-języczne, została rozwinięta jeszcze bardziej, aby postulować, że Filistyni pochodzili albo z zachodniej Anatolii, albo z Półwyspu greckiego.,

stwierdzenia w Biblii

tradycja hebrajska zapisana w Księdze Rodzaju 10:14 stwierdza, że „Pelisztim” (hebr.: pəlištim; Tybetański Hebrajski: pəlištîm) wywodzi się od „patrusim” i „casluhim”, który pochodził od mizraima (Egipt), syna Chama. Filistyni osiedlili się na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego w czasie, gdy Izraelici osiedlili się na Wyżynie judejskiej., Biblijne odniesienia do Filistynów mieszkających na tym obszarze przed tym, w czasach Abrahama lub Izaaka (Rdz 21,32-34), są powszechnie uważane przez współczesnych uczonych za anachronizm.

o Filistynach mówi się w Księdze Amosa jako o pochodzącym z Kapsztoru: „mówi Pan: Czyż nie wyprowadziłem Izraela z ziemi Egipskiej? a Filistyni z Kapsztoru i Aram z Kir?”(Amos 9: 7). Później, w VII wieku p. n. e., Jeremiasz czyni to samo skojarzenie z Kapsztorem: „Albowiem Pan zniszczy Filistynów, resztkę kraju Kapsztoru” (Jer. 47:4)., Badacze różnie identyfikują krainę Kapsztor z Cyprem i Kretą oraz innymi lokalizacjami we wschodniej części Morza Śródziemnego.

krytycy odnotowali również szereg anachronicznych odniesień do Filistynów w Biblii. Księga Rodzaju odnosi się do tego, że Filistyni byli „w kraju” już wtedy, gdy przybył Abraham, przypuszcza się, że około drugiego tysiąclecia p. n. e.zarówno on, jak i Izaak otrzymali podobno ochronę i nagrody od „Filistyńskiego” króla zwanego Abimelechem z Gerar, po tym jak pozwolili swoim żonom stać się częścią haremu Abimelecha., Jeśli rzeczywiście Filistyni przybyli do Kanaanu dopiero około XII wieku p. n. e., To odniesienia do ich obecności w czasach Abrahama i Izaaka nie są na miejscu.

Przypisy

1. Michele MacLaren, Liam McManus i Megaera Lorenz. Inskrypcje Medinet Habu: teksty ze świątyni Medinet Habu odnoszące się do ludów morza. 24.07.2007.
2. Donald Bruce Redford, 1992, Egypt, Canaan, and Israel in Ancient Times (Princeton, NJ: Princeton University Press, ISBN 978-0691000862), P. 289.,

• Dothan, Trude Krakauer i Moshe Dothan. 1992. Ludzie morza: poszukiwanie Filistynów. Nowy Jork: Macmillan Publishing Company. ISBN 978-0025322615
• Easton, Matthew George. 1897. Ilustrowany słownik biblijny. wydanie III. 24.07.2007.
• Gitin, Seymour, Amihai Mazar, and Ephraim Stern (eds.). 1998. Mediterranean Peoples in Transition: Thirteenth to Early Tenth century BCE Jerusalem: Israel Exploration Society.
• Mendenhall, George E. 1971. Dziesiąte pokolenie: początki tradycji biblijnej., ISBN 978-0801816543
• Redford, Donald Bruce. 1992. Egipt, Kanaan i Izrael W czasach starożytnych. Princeton, NJ: Princeton University Press. ISBN 978-0691000862

wszystkie linki pobrano 22 marca 2019.

• The Tell es-Safi/Gath Wykopaliska Official (and Unofficial) Weblog
• The King 's Calendar: The Secret Of Qumran – Chronology for the Israel' s Period of the Judges 1412 p. n. e .to 1039 p. n. e. by R.P., BenDedek

Credits

New World Encyclopedia writers and editors przepisał i uzupełnił artykuł Wikipedii zgodnie ze standardami New World Encyclopedia. Ten artykuł jest zgodny z warunkami licencji Creative Commons CC-by-sa 3.0 (CC-by-sa), które mogą być używane i rozpowszechniane z odpowiednim przypisaniem. Zgodnie z warunkami tej licencji należy się uznanie, które może odnosić się zarówno do autorów nowej encyklopedii świata, jak i bezinteresownych wolontariuszy Wikimedia Foundation. Aby zacytować ten artykuł, Kliknij tutaj, aby wyświetlić listę akceptowalnych formatów cytowania.,Historia wcześniejszych prac wikipedystów jest dostępna dla badaczy tutaj:

• Historia Filistynów

historia tego artykułu od czasu jego importu do nowej encyklopedii świata:

• Historia „Filistynów”

Uwaga: niektóre ograniczenia mogą mieć zastosowanie do korzystania z poszczególnych obrazów, które są oddzielnie licencjonowane.